Wie met overgewicht kampt, heeft vaak heel wat te stellen met de innerlijke criticus. Als je te zwaar bent, geef je jezelf daarvoor vaak op je kop. Je moppert op jezelf dat je te slap bent om een dieet vol te houden. Je preekt tegen jezelf dat je sterker zou moeten zijn en elke dag op radijsjes en kruidenthee zou moeten leven. Je vindt jezelf een slappeling omdat je dat niet lukt.
Weg met de radicale maatregelen
De innerlijke criticus bedenkt allerlei radicale plannen om je eetpatroon te veranderen. Die plannen werken natuurlijk niet, want fanatiek aan de lijn doen leidt op de lange termijn alleen maar tot meer overgewicht. Dat blijkt uit overvloedig betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek. De enige echt effectieve methode om af te vallen is om het heel voorzichtig en geleidelijk te doen, telkens afgewisseld met periodes waarin je je gewicht stabiel houdt.
Jouw innerlijke criticus vindt geleidelijk afvallen waarschijnlijk klinkklare onzin. ‘Kun je niet gewoon ophouden met al dat gesnoep en driemaal per week naar de sportschool gaan?’ ‘Wat een watje ben jij zeg, zorg gewoon dat je over een halfjaar twintig kilo lichter bent!’
Chocolade en chips? Wees mild bij uitglijers
De innerlijke criticus heeft geen geduld of aandacht voor jou. Als je dapper dag in dag uit gezond eet en je hebt een keer een reep chocolade gegeten, dan gaat de innerlijke criticus meteen als een razende tekeer. Hij brandt je af en laat je hard vallen. Dat is heel demotiverend. Een echt steunende gedachte, los van de innerlijke criticus, zou zijn: ‘Ach, dat was een uitglijertje. Helemaal niet erg. Ik ben de hele week goed bezig geweest. Morgen weer muesli met vers fruit.’
Heb je overgewicht, dan reageren ook de mensen in je omgeving hun criticus op jou af. Ze menen zeker te weten dat jouw overgewicht helemaal je eigen schuld is. Terwijl dat zeker niet zo is. Ook de omgeving en je biologische aanleg spelen een rol. Overgewicht is – ik weet het uit ervaring – geen gevolg van karakterzwakte, maar juist van te streng voor jezelf zijn en veel te fanatiek op dieet gaan. Daardoor kom je in een neerwaartse spiraal terecht.
Heb je overgewicht? Leer je innerlijke criticus van repliek dienen!
Wie gezonder wil eten, heeft er dus veel baat bij om met de innerlijke criticus te leren omgaan. Want alleen met mildheid, begrip en vriendelijkheid, de tegenhangers van zelfkritiek, kun je een duurzame aanpak kiezen. Met geduld en kleine stapjes in de goede richting bereik je op de lange termijn een blijvend resultaat. Strengheid werkt juist averechts. Weg met de innerlijke criticus dus, als je een paar kilootjes te veel hebt.
